Sıvı Klor
Sıvı klor, başta yüzme havuzlarında ve su arıtma sistemlerinde olmak üzere birçok alanda sıkça kullanılan bir kimyasaldır. Havuz suyunun dezenfekte edilmesi için kullanılan en etkili ürün olmasına karşın sağlık açısından da zararlarının olduğunun bilinmesi önemlidir. Bu nedenle havuz suyundan asla yutulmamalı, havuzda çok durulmamalı, çıktıktan hemen sonra iyice durulanarak klorun etkileri en aza indirilmelidir.
Genel olarak sıvı klor kulanım alanları şöyle listelenebilir:
* Havuzlarda sudaki zararlı mikroorganizmaları yok etmekte kullanılır.
* İçme ve şebeke sularında dezenfektan olarak kullanılır.
* Atık suların arıtılmasında dezenfektan olarak kullanılır.
* Temizlik sektöründe deterjanlarla birlikte kullanılır.
* Gıda sektöründe bazı yiyecek ve içeceklerin bozulmalarını önlemek, raf ömürlerini uzatmak ve depolama koşullarını iyileştirmede kullanılır.
* Bazı sıvı ve katı maddelerin nakliyesinde koruyucu olarak kullanılır.
* Sağlık sektöründe tıbbi aletlerin, araç ve gereçlerin dezenfektanında kullanılır.
Sıvı klor yaklaşık son 1 asırdır hayatımızın içinde yoğun bir şekilde kendisine yer bulmaktadır. Başlarda su arıtma amacıyla kullanılmıştır. Ardından yapılan testler ve araştırmalar neticesinde birçok sektörde ve alanda yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Havuzda Sıvı Klor Kullanımı
Havuzda sıvı klor kullanımının temel amacı havuz suyunun dezenfekte edilmesidir. Özellikle çok sayıda kişi tarafından ve yoğun olarak kullanılan havuzlarda enfeksiyon olmak üzere pek çok farklı hastalıklara karşı adeta davetiye çıkmaktadır. Bu nedenle olası sağlık sorunlarına ve suda doğal olarak bulunan zararlı canlılara karşın sıkça sıvı klor kullanılmaktadır.
Ticari dilde ismi sıvı klor olsa da kimyadaki adı sodyum hipoklorittir. Klorun gaz iken kostik soda ile köpürtülmesi sonucu elde edilir. pH değeri çok yüksek olup yaklaşık 13’tür. İçme sularında, sulama kanallarında, su depolarında ve yüzme havuzlarında en çok kullanılan kimyasaldır. Taşıması ve muhafazası kolay olduğu için rahatlıkla kullanılır. Doğrudan dökülerek uygulanabilecek kadar da kolay kullanım imkânı sunar. Fakat güneş ışınlarına karşın dayanıklı olmadığı için genellikle akşam saatlerinde havuza uygulanması sonucunda en verimli sonuçları verebilir. Güneş ışınlarına karşın hızla buharlaşarak havuzu terk edebilir. Bu nedenle kapalı havuzlara nazaran açık havuzlarda daha sık ve fazla miktarda kullanmak gerekebilir. Havuz suyuna sıvı klor eklenmesidurumunda havuz pompası çalıştırılarak en az bir gece dinlenmeye bırakılır. Bu esnada sıvı klor havuz suyuna iyice karışarak etkisini göstermeye başlar. Havuz suyunun renginin açılmasını sağlar.
Sıvı Klor Zararları Nelerdir?
Sıvı klor zararları nelerdir sorusuna cevap olarak şunlar sıralanabilir:
* İnsan sağlığı açısından genel olarak zararlı bir kimyasal üründür.
* Solunması halinde solunum yollarını ve boğazı tahriş eder, burunda yanma hissi bırakır.
* Kanserojen etkisi vardır. Cilt ve akciğer kanserlerini tetikleyebilir.
* Göz, kulak ve burundaki yumuşak dokuları ve mukozaları tahriş edebilir.
* Sudaki mikroorganizmaları öldürürken bir kısmıyla da reaksiyona girerek yan etkiler ortaya çıkarabilir.
* Astım hastalarının bu rahatsızlığını tetikleyebilir.
* Ciltte kaşınma veya alerjik hallere sebep olabilir.
* Su ile tepkimeye girerek gaz halini alan klor, kapalı havuzlarda nefes alma güçlüğüne sebep olabilir.
* Yine kapalı havuzlarda solunması halinde solunum sisteminde yanma hissi ve tahribata neden olabilir.
Sıvı Klor Kullanım Miktarı
Sıvı klor kullanım miktarı kullanılacak olan yere ve kullanım amacına bağlı olarak değişkenlik gösterecektir. Biz konumuz gereği yüzme havuzlarında ve beraberinde su depolarında sıvı klor kullanım oranı ile ilgili sayısal verileri paylaşacağız.
* Açık yüzme havuzunda 100 m3 su için 0,8 lt- 2,4 lt aralığında kullanmak yeterli olacaktır.
* Kapalı yüzme havuzunda 100 m3 su için 0,8 lt- 1,25 lt aralığında kullanmak yeterli olacaktır.
* Şebeke içme suyunda 100 m3 su için 0,7 lt- 0,8 lt aralığında kullanmak yeterli olacaktır.
* Kullanım suyunda 100 m3 su için 0,8 lt- 2,4 lt aralığında kullanmak yeterli olacaktır.
Bu bahsi geçen oranlar standart sıvı klor kullanım oranlarıdır. Fakat havuz suyunun ve depolanan suların ölçüm değerlerine göre kullanım miktarlarında artış gitmek gerekebilir. Aynı zamanda özellikle havuzda yosun gibi kirlilik oluşması durumunda sıvı klor kullanım miktarı artacaktır. Havuzla ilgili tüm ölçümler yapıldıktan sonra en uygun olan sıvı klor miktarını daha kolay belirlenecektir.
Toz ve Sıvı Klor Arasındaki Farklar
Yukarıda genel olarak havuzlarda kullanılan sıvı klordan bahsettik. Sıvı klorun yanı sıra havuzlarda toz klor da kullanılabilmektedir. Bu durumda acaba toz ve sıvı klor arasındaki farklar neler olabilir tarzında bir soru akıllara gelecektir. Temel mantığında her ikisi de dezenfekte etmek için kullanılır. Arasındaki farklılıklar ise ş noktalarda ortaya çıkmaktadır:
* Sıvı klorun pH değeri toz klordan daha fazladır. Asitliği dengeleyici unsur olarak havuzda daha az kullanılması yeterli olacaktır.
* Toz klordan daha ucuzdur. Bu nedenle ticari havuzlarda ve büyük havuzlarda daha çok tercih edilmektedir.
* Toz klor daha düşük pH seviyesinde olduğundan daha az siyanürik asit eklemek yeterli olacaktır.
Bahsi geçen farklılıklar haricinde kullanım amacına göre hem sıvı klor hem de toz klor birbirinden üstün özelliklere sahip olabilir. Bu nedenle ihtiyaç duyulan alanda hangisi daha başarılı ve ekonomikse onun tercih edilmesi daha uygun olacaktır.